Αναγνώστες

Κυριακή 24 Μαρτίου 2013

Η ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΡΗΞΗ ΤΟΥ ΗΦΑΙΣΤΕΙΟΥ


ΑΡΧΑΙΑ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ. 



Άρτι αφιχθείς από τις οικογενειακές διακοπές στην πανέμορφη Σαντορίνη και στη Βίλλα Μεγαλοχώρι της Γιάννας και του Λουκά, και δεν έβλεπα την ώρα να καθήσω στον υπολογιστή για να γράψω για την ιστορία του νησιού. Όχι αυτή που (δεν) διδάσκουν στα σχολεία, αλλά για την πραγματική ιστορία της ευλογημένης αυτής γωνιάς του πλανήτη που λέγεται Ελλάδα. Στις 10 ημέρες που βρεθήκαμε στο μοναδικό αυτό νησί του κόσμου, εκτός από το υπέροχο μπάνιο και το φαγητό, δεν σταμάτησα να μιλάω και να ρωτάω τους ντόπιους για την ιστορία του νησιού τους. Έμαθα πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα κυρίως από ηλικιωμένους ανθρώπους με τους οποίους μίλησα.Μου είπαν για τις ανασκαφές Μαρινάτου στο Ακρωτήρι το 1967. Δυστυχώς δεν το επισκεφτήκαμε γιατί ήταν κλειστό. Ευτυχώς όμως στο τοπικό κανάλι της Σαντορίνης είδα το ντοκυμαντέρ αφιερωμένο στο νησί και εστίασα την προσοχή μου κυρίως στο κομμάτι που αφορούσε τον προϊστορικό οικισμό στο Ακρωτήρι.
Όλες αυτές τις ημέρες μελετούσα πολύ προσεκτικά το ανάγλυφο της Σαντορίνης και κρατούσα σημειώσεις. Την γυρίσα απ’άκρη σε άκρη. Σκέφτηκα να κάνω κάτι που ίσως κανείς μέχρι σήμερα δεν έχει κάνει. Με την βοήθεια της σημερινής τεχνολογίας των δορυφορικών χαρτών και των προγραμμάτων σχεδίασης ( Google Earth, AutoCad 2007,Adobe Photoshop 10) θα επιχειρήσω για πρώτη φορά να αποκαταστήσω το χαμένο κομμάτι του νησιού και να το παρουσιάσω όπως ακριβώς ήταν!!!
Εισάγοντας τον χάρτη της Σαντορίνης 1:50.000 της ΓΥΣ, με την εντολήalign θα έχω την Σαντορίνη στον υπολογιστή μου υπό κλίμακα!!!
Με την εντολή polyline θα σχηματίσω το περίγραμμα ολόκληρου του νησιού ακολουθώντας τις ακτογραμμές του εναπομείναντος κομματιού και συνδέοντας τη Σαντορίνη με τη Θηρασιά. Με την εντολή area είναι πανεύκολο να υπολογιστεί πόσο ήταν το νησί πριν την έκρηξη. Το σχήμα του νησιού σύμφωνα με το αρχαίο του όνομα, δηλαδή πριν την έκρηξη του ηφαιστείου, ήταν Στρογγύλη. Άρα με την εντολή polylineθα σχηματίσω ένα κλειστό πολύγωνο κατά το δυνατόν στρογγυλού σχήματος.


Η αρχαία Στρογγύλη. Με κόκκινη γραμμή το περίγραμμα του αρχαίου νησιού που σχεδίασα στο AutoCad .


Αυτό βέβαια είναι πανεύκολο για τους τοπογράφους μηχανικούς αφού η μεθοδολογία αυτή αποτελεί μέρος του γνωστικού μας αντικειμένουΒρήκα λοιπόν (με την εντολή list του AutoCad) ότι η polyline με την οποία περιέγραψα το αρχαίο νησί, έχει εμβαδόν 156 τετραγωνικά χιλιόμετρα και περίμετρο 50 χιλιόμετρα. Τόσο δηλαδή ήταν αντίστοιχα -με πολύ καλή προσέγγιση- το εμβαδόν της αρχαίας Στρογγύλης και το μήκος των ακτογραμμών της.
Το δύσκολο εγχείρημα στη συγκεκριμμένη περίπτωση ήταν άλλο. Πως θα φαινόταν το νησί όχι σε κάτοψη όπως στους χάρτες, αλλά πως θα ήταν το νησί τριδιάστατο, δηλαδή κάποιος που θα το έβλεπε από μακριά ή θα στεκόταν πάνω σε αυτό τι θα έβλεπε!!!
Έσπασα το μυαλό μου για το πως θα το κατάφερνα αυτό και τότε μιά φαϊνή ιδέα πέρασε από το μυαλό μου και με οδήγησε στη λύση ενός μυστήριου 3600 χρόνων.Στο βιβλίο μου ΟΡΦΕΑΣ & ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ που θα κυκλοφορήσει τον προσεχή Σεπτέμβριο, είχα μελετήσει το ηφαιστειογενές νησί των Καναρίων, τη νήσο Τενερίφη που μοιάζει εκπληκτικά με την Σαντορίνη και που φιλοξενεί το τρομερό ηφαίστειοTEIDE ύψους 3800μ.




Η φωτό που κατέβασα από το διαδίκτυο με το ηφαιστειο Teide της Τενερίφης, ύψους 3718 μ. Το ψηλότερο βουνό της Ισπανίας βρίσκεται στο μικρό νησί των Καναρίων. Η ομοιότητά του νησιού με την αρχαία Στρογγύλη και το ηφαίστειό της είναι εκπληκτική. Μόνο που αυτός ο γίγαντας κοιμάται ακόμη, ενώ το «θηρίο» της Στρογγύλης σκόρπισε τον όλεθρο πριν από 3622 χρόνια!!!



Η αρχαία Στρογγύλη είχε λοιπόν και αυτή ένα τρομερό ηφαίστειο, ανάλογο με το TEIDE της Τενερίφης!!!Μόνο έτσι μπορεί να εξηγηθεί η μεγαλύτερη έκρηξη ηφαιστείου της παγκόσμιας ιστορίας.Ένα τεράστιο ηφαίστειο δέσποζε στη μέση ακριβώς της αρχαίας Στρογγύλης!!!
Τεράστιες ποσότητες λάβας, σκόνης και καπνού εκτινάχτηκαν σε ύψος τουλάχιστον 10-15 χιλιομέτρων. Ο ήλιος κρύφτηκε για πολλές ημέρες και ένα είδος πυρηνικού χειμώνα χτύπησε τη γη. Οι ηφαιστειακές στάχτες έκαναν με την βοήθεια των ανέμων το γύρo της γης και κάθισαν στους πάγους της Γροιλανδίας για να αποτελέσουν έτσι και την επίσημη απόδειξη του τρομερού αυτού φαινομένου. Η θεωρία αυτή υποστηρίχτηκε για πρώτη φορά το 1987, όταν ομάδα Δανών ερευνητών που μελετούσαν τμήματα των πάγων της Γροιλανδίας, απεφάνθη ότι το ηφαίστειο της Σαντορίνης εξερράγη 200 χρόνια νωρίτερα απ’ ότι ήταν μέχρι τότε αποδεκτό, δηλαδή το 1654 π.X. και όχι το 1450 π.Χ. Όμως η ηφαιστειακή αυτή στάχτη μπορεί να κατέπεσε στη Γροιλανδία μετά από αρκετά χρόνια αιώρησής της στην ατμόσφαιρα. Άρα κατά τη γνώμη μου η ημερομηνία 1654 π.Χ. είναι το άνω χρονικό όριο της έκρηξης. Μπορεί κάλλιστα η στάχτη να μεταφέρθηκε στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας -αφού η έκρηξη ήταν κολοσσιαία- και να περιφέρθ ηκε για αρκετά χρόνια καθώς η απόσταση Σαντορίνης-Γροιλανδίας δεν είναι τόξο 5.000 χλμ. αλλά 50.000 χιλιομέτρων, αφού η γη περιστρέφεται εκ δυσμών προς ανατολάς και συνεπώς η τέφρα δεν κινήθηκε προς τα δυτικά, αλλά προς τα ανατολικά διαγράφοντας μια αργή πορεία στα όρια της τροπόσφαιρας, ώσπου συναντήθηκε με τις ψυχρές μάζες του Βόρειου πόλου που την έριξαν στους παγετώνες της Γροιλανδίας και την εγκλώβισαν μια για πάντα.




Πίστευα πάντοτε με αφορμή τη μελέτη των Δανών ερευνητών, ότι η έκρηξη της Στρογγύλης είχε γίνει 20 με 30 χρόνια πιο νωρίς.
Αυτή μου η πεποίθηση επιβεβαιώθηκε πρόσφατα, όταν έγινεχρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα C14 –σαφώς πολύ πιο ακριβής μέθοδος- ενός κλαδιού ελιάς που θάφτηκε από την τέφρα της έκρηξης. Η νέα χρονολόγηση της έκρηξης τοποθετεί την ημερομηνία μεταξύ 1627 και 1600 π.Χ. με πιο πιθανό το διάστημα μεταξύ 1613 με 1614 π.Χ. ανατρέποντας για δεύτερη φορά την αρχική άποψη που είχαν υιοθετήσει οι αρχαιολόγοι ότι η έκρηξη είχε συμβεί το 1450 π.Χ.
Τεράστια κύματα έπληξαν τη νησιωτική και τα παράλια της ηπειρωτικής Ελλάδας, εξαφανίζοντας όχι μόνο τον Μινωϊκό πολιτισμό, αλλά και τους άλλους δύο συνακμάζοντες πολιτισμούς της Πανάρχαιας πατρίδας μας:Του Μυκηναϊκού με πρωτεύουσα τις Μυκήνες αλλά και του Μηνυακού με πρωτεύουσα την Ιωλκό.
Φυσικά το μέγεθός του δεν είναι καταγεγραμμένο σε κάποιο αρχαίο κείμενο, όμως τα αποτελέσματα της έκρηξης το φανερώνουν έμμεσα. Η προσεκτική μελέτη των εναπομείναντων κοματιών της αρχικής νήσου (η αυτοψία κατά κάποιο τρόπο) αλλά και η επεξεργασία των πληροφοριών που άντλησα από τους λεπτομερείς τοπογραφικούς χάρτες (με τις ισουψείς καμπύλες του νησιού και τις ισοβαθείς της υφαλοκρηπίδας που το περιβάλλει) με οδήγησαν σε μερικά εκπληκτικά συμπεράσματα.Αν θεωρήσουμε τα πρανή του ηφαιστείου ότι είχαν μέση κλίση 45ο, τότε η βάση του ηφαιστείου είχε διάμετρο περίπου 10 χιλιόμετρα (όσο δηλαδή κομμάτι ξηράς λείπει σήμερα) και άρα το τρομερό ηφαίστειο της Στρογγύλης είχε ύψος ~4.500-5000 μέτρα!!!

Το τεράστιο λοιπόν ηφαίστειο των ~4.500 μέτρων ύψους, δέσποζε στη μέση σχεδόν της αρχαίας Στρογγύλης. Αν το Teide της Τενερίφης (που βρίσκεται σε γεωγραφικό πλάτος 28ο Ν ενώ η Σαντορίνη σε γεωγραφικό πλάτος 35ο Ν) είναι πιο κοντά στο τροπικό κλίμα της Αφρικής, είχε χιόνια και παγετώνες, μπορεί κανείς να φανταστεί το Ηφαίστειο της Στρογγύλης με ύψος περίπου 4.500 μέτρα πόσο χιόνι είχε, αφού ήταν τουλάχιστον 800μ. πιο ψηλό!!!!Πιθανότατα ή ο κρατήρας του ηφαιστείου στην κορυφή ήταν πολύ μικρής διαμέτρου, ή ο πόρος του ηφαιστείου από τη συνεχή ρύση λάβας είχε στενέψει πολύ και για αυτό οι τεράστιες ποσότητες ηφαιστειακής ενέργειας που εκλύθηκαν, δεν βρήκαν διέξοδο μέσω του πόρου του ηφαιστείου, αλλά στην κυριολεξία τίναξαν τον κώνο του ηφαιστείου στον αέρα αλλά και μέρος του υποθαλάσσιου φλοιού.
Έτσι το ηφαίστειο δεν καταστράφηκε ολοσχερώς μόνο στον κώνο του, αλλά στην κυριολεξία «ξεκόλλησε» και από τον πυθμένα της θάλασσας, με συνέπεια τη δημιουργία της καλδέρας με μέσο βάθος 300μ. ενώ η υφαλοκρηπίδα του νησιού που έμεινε ανέπαφη στην ανατολική κυρίως πλευρά δεν έχει βάθος πάνω από 30-40 μ. Να βυθίστηκε το νησί το αποκλείω γιατί τότε λόγω του τεράστιου όγκου του, στο σημείο αυτό θα έπρεπε -από το υλικό που εναποτέθηκε στον πυθμένα- τα βάθη της θάλασσας να είναι το πολύ 10-20 μέτρα από. Τα 300μ. στην καλδέρα υποδηλώνουν ότι ο υποθαλάσσιος φλοιός της γης στο σημείο που έγινε η έκρηξη, λέπτυνε κατά 200-250 μ!!!
Δηλαδή το μεγαλύτερο ενεργό ηφαίστειο του κόσμου υπήρξε στην Στρογγύλη, την αρχαία Σαντορίνη, αφού το Μάουνα Λόα της Χαβάης (που συνεχώς ψηλώνει λόγω της εκχεόμενης λάβας) έχει ύψος 4170 μέτρα και διάμετρο κρατήρα περίπου 2000 μ. με βάθος 200μ.
Για την ακρίβεια, το κομμάτι ξηράς της αρχαίας Στρογγύλης που έχει βυθιστεί είναι 74 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ήτοι το 47% της αρχικής επιφάνειας του νησιού τινάχτηκε στον αέρα.
Μάλιστα με τη βοήθεια του AutoCad σχεδίασα σε 3D το νησί και υπολόγισα από περιέργεια, πόσος ήταν ο όγκος του νησιού που εκτινάχτηκε. Το νούμερο που αντίκρισα στον υπολογιστή ήταν ιλιγγιώδες: ~ 350 x109 m3 (ήτοι 350 δις. κυβικά μέτρα ή 350 κυβικά χιλιόμετρα, χωρίς φυσικά να υπολογιστεί ο όγκος της λάβας που εκχύθηκε από το εσωτερικό της γης μέσω του πόρου του ηφαιστείου). Πραγματικά ασύλληπτη έκρηξη, που κανείς ποτέ δεν είχε φανταστεί, αφού δεν είχε μπει στο κόπο να κάνει τους στοιχειώδεις υπολογισμούς που οι σημερινή τεχνολογία δίνει τη δυνατότητα.
Αν υπήρχε σεισμογράφος την εποχή αυτή, σίγουρα το μέγεθος του σεισμού που προκλήθηκε , η κλίμακα Ρίχτερ θα αδυνατούσε να το καταγράψει.Αν μάλιστα η έκρηξη του ηφαιστείου Κροκατόα της Ινδονησίας τον Αύγουστο του 1883 ισοδυναμούσε με 13.000 ατομικές βόμβες της Χιροσίμα και εκτοξεύθηκαν 25 κυβικά χιλιόμετρα λιωμένων βράχων, στάχτης και θειαφιού, παράγοντας τον πιο δυνατό ήχο που έχει καταγραφεί ποτέ στη σύγχρονη ιστορία του πλανήτη, τότε η έκρηξη της Στρογγύλης που εκτόξευσε περίπου 15 φορές περισσότερα υλικά ήταν κάτι το ασύλληπτο για τα ανθρώπινα δεδομένα καθ’ όσον η κλίμακα δεν είναι αριθμητική, αλλά γεωμετρική!!!
Θεωρώ ότι από τη σφοδρότητα της έκρηξης, πολύ μικρά κομμάτια θα κατέπεσαν στον βυθό όπου σήμερα υπάρχουν τα νησάκια Νέα και Παλαιά Καμμένη. Μόνο όσα φυσικά εκτοξεύθηκαν κατακόρυφα κατέπεσαν λόγω της βαρύτητας στο αρχικό σημείο. Τα υπόλοιπα εκσφενδονίστηκαν σε αποστάσεις εκατοντάδων χιλιομέτρων.
Γεωλογικά τα νησάκια αυτά είναι πολύ νεώτερα του αρχικού νησιού και εμφανίστηκαν στο σημείο όπου υπήρχε ο αγωγός (πόρος) του ηφαιστειακού κώνου. Η καυτή λάβα που συνέχισε να βγαίνει από τον πυθμένα της θάλασσας (στα 300 περίπου μέτρα βάθος) σιγά-σιγά στερεοποιήθηκε μέχρι σήμερα στα 120 περίπου μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας. Μάλιστα ο μικρός πορθμός ανάμεσα στα 2 νησάκια έχει μέγιστο βάθος μόνο 30 μέτρα, γεγονός που φανερώνει ότι τα 2 νησάκια είναι ενωμένα μεταξύ τους, μόλις λίγα μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Στην ουσία έχουν την ίδια ακριβώς ηλικία, απλά η Νέα Καμμένη (εκ του ονόματός της και μόνο) αναδύθηκε πιό πρόσφατα. Φαίνεται λοιπόν ότι το μάγμα βρήκε νέα διέξοδο και αφού σταμάτησε τη δημιουργία της Παλαιάς Καμένης, συνέχισε λίγο ανατολικότερα με πιο πολύ ένταση στη δημιουργία της Νέας Καμένης που είναι σχεδόν 7 φορές μεγαλύτερη από την Παλαιά.
Μελετώντας τους 4 θεμελιώδεις τύπους που κατατάσσονται τα ηφαίστεια ανάλογα με τον τρόπο που εκτονώνουν την ενέργεια (Χαβαϊκός, Στρομπόλιος, Βουλκάνιος και Πελέϊος) κατέληξα στο συμπέρασμα ότι το τρομερό ηφαίστειο της αρχαίας Στρογγυλης ήταν τύπου Βουλκάνιου. Η λάβα ήταν πιό πυκνή και ρευστή ( μεγαλύτερο ιξώδες) με συνέπεια να στερεοποιείται και να φράσσει τον αγωγό. Όμως είχε ξεκινήσει η δραστηριότητα του ηφαιστείου και πυκνός καπνός είχε αρχίσει να βγαίνει από τον κρατήρα του. Η εναλλαγή στους παροξυσμούς των εκρήξεων και των φάσεων ηφαιστειακής ύφεσης, έδωσαν το χρόνο στους αρχαίους κατοίκους του νησιού να φύγουν άρον-άρον παίρνοντας μαζί τους όλα τα πολύτιμα αγαθά (χρυσάφι, ασήμι, χαλκό κλπ.) και αφήνοντας πίσω τους τις πατρογονικές τους εστίες. Λογικά θα κατέφυγαν στη γειτονική Κρήτη, που ήταν η μητρόπολη της Στρογγύλης ή και σε άλλα κοντινά νησιά. Θα περίμεναν να περάσει το κακό και θα χρησιμοποιούσαν τους πολύτιμους λίθους για να ξεπεράσουν στην Κρήτη τους πρώτους μήνες της καταστροφής. Θα γύριζαν πίσω μόνο όταν τα πράγματα θα ηρεμούσαν. Αλλά φεύ. Η καταστροφή ήταν ολοκληρωτική: Ένας Παγκόσμιος Κατακλυσμός, ο τελευταίος γνωστός της ιστορίας χτύπησε τη γη με ταυτόχρονη ηφαιστειακή δράση. Τεράστια παλοιρροϊκά κύματα σάρωσαν όχι μόνο την Κρήτη, αλλά και όλη την νησιωτική και παράκτια ζωή σε ολόκληρο τον κόσμο. Μόνο όσοι ζούσαν σε βουνά και δίπλα σε πηγές επιβίωσαν από την τεράστια καταστροφή
Όσοι κάτοικοι της Στρογγύλης κατάφεραν και γύρισαν μετά από χρόνια στο νησί τους, αυτό που αντίκρυσαν τους έκοψε την ανάσα. Το ηφαίστείο τους δεν υπήρχε πιά. Στη θέση του μόνο θάλασσα και αντί για Στρογγύλη, ένα στενόμακρο νέο νησί, η Θήρα και ένα μικρότερο απέναντι του, η Θηρασία. Λογικά η γενιά που βίωσε την καταστροφή –όσοι φυσικά επέζησαν- αποκλείεται να γύρισε ξανά για μόνιμη εγκατάσταση στο νησί, αφού τα πάντα ήταν καλυμμένα με στάχτη και πέτρες. Θα πέρασαν αρκετές γενιές για να επουλώσει η Στρογγύλη, Θήρα πλέον, τις πληγές της. Με το πέρασμα πολλών χρόνων οι σκόνη και οι πέτρες με τις βροχές κατέληξαν στη θάλασσα, που με τη διάβρωση δημιούργησε τις θαυμάσιες παραλίες του νησιού.
Η ηφαιστειακή σκόνη -που είχε καλύψει τα πάντα- αποδείχτηκε σε βάθος χρόνου εξαιρετικά γόνιμη για την εκ νέου ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας του νησιού. Όταν έφτασαν οι νέοι κάτοικοι στο αποκομμένο νησί, είδαν το πράσινο να φυτρώνει σιγά-σιγά. Είχαν ακούσει για την έκρηξη του ηφαιστείου καθώς και τους θρύλους για την τεράστια έκρηξη που συνέβη πριν από εκατοντάδες χρόνια, αλλά ποτέ δεν μπορούσαν ούτε καν να διανοηθούν το μέγεθος της καταστροφής. Σίγουρα θα τους έλειψε το ηφαίστειο το οποίο είχε μόνιμα παγετώνες στην κορυφή του και τροφοδοτούσε τους προγόνους τους με άφθονο πόσιμο νερό, αφού οι πηγές και τα ρυάκια έτρεχαν όλο το χρόνο. Αναγκάστηκαν να αλλάξουν το τρόπο ζωής τους. Να προσαρμόσουν τις κατοικίες τους στη φύση έτσι ώστε να συλλέγουν το πόσιμο βρόχινο νερό. Έτσι λοιπόν η φύση δημιούργησε ένα από τα σύγχρονα θαύματά της: Την μοναδική και ανεπανάληπτη Σαντορίνη!!!!


http://sotirissofias.blogspot.gr/2009/07/blog-post.html


Ο μύθος της Ατλαντίδας

Ο Πλάτων. Photo: Thera Expedition.
Το μυστήριο της Ατλαντίδας αποτελεί τον πιο πολυσυζητημένο ίσως μύθο. Κανείς ωστόσο δεν μπορεί να αποδείξει ότι υπήρξε και πού ακριβώς βρισκόταν. Παρόλα αυτά, ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η καταστροφή του Μινωικού πολιτισμού και της αρχαίας Θήρας ταυτίζεται με τη χαμένη Ατλαντίδα.Οι πρώτες γραπτές αναφορές για την Ατλαντίδα πηγάζουν από τον Αθηναίο φιλόσοφο Πλάτωνα (427-347 π.Χ.) ο οποίος μας αφηγείται ότι οι Ατλαντες ήταν ένας λαός με υπερφυσικές ικανότητες και θεϊκή καταγωγή, που ζούσαν ειρηνικά σε ένα εύφορο νησί πέρα από τις Πύλες των Ηρακλειδών. Στην αρχαιότητα, οι Ηράκλειες Πύλες ήταν τα στενά του Γιβραλτάρ, άρα πιθανότατα βρισκόταν κάπου ανάμεσα στην Ευρώπη και την Αμερική. Όπως θα δούμε όμως παρακάτω, νεότερα στοιχεία έρχονται να ανατρέψουν τις αρχικές θεωρίες.
Όλα αυτά τα διδάχθηκε από τον Αιγύπτιο ιερέα Σάις, σε ένα ταξίδι στη μακρινή Αίγυπτο και τα αφηγήθηκε στους μαθητές του Κριτία και Τιμαίο, στο έργο «Ατλαντικός Λόγος». Ανάμεσα στα σπουδαία και θαυμαστά που άκουσε, ήταν ότι οι Ατλαντες σταδιακά άρχισαν να χάνουν τη θεϊκή τους δύναμη. Όταν κυριεύτηκαν από ανθρώπινες αδυναμίες αποφάσισαν να στραφούν ενάντια σε άλλους εύπορους λαούς με σκοπό την υποταγή. Γι΄ αυτό ταξίδεψαν προς τη Μεσόγειο, ώσπου συναντήθηκαν με τους παντοδύναμους και γενναίους Αθηναίους, από τους οποίους ηττήθηκαν για πρώτη φορά. Μετά από εξαντλητικές όμως μάχες, οι Αθηναίοι τελικά λύγισαν. Οι θεοί τότε εξοργίστηκαν με τους Ατλαντες, κι αποφάσισαν να τους τιμωρήσουν με παντοτινό αφανισμό. Τόσο μεγάλη ήταν η οργή, που τους κατάστρεψαν μέσα σε μία μόνο νύχτα, αφήνοντας πίσω μόνο μάζες από λάσπη και πυκνούς καπνούς.

Εικόνα της Ατλαντίδας σύμφωνα με τις περιγραφές του Πλάτωνα. Photo: Wikipedia.
Τι κοινό έχει η Σαντορίνη με τη χαμένη Ατλαντίδα; Η αρχαία Θήρα ήταν ένας τέλειος επίγειος παράδεισος, που καταστράφηκε περίπου το 1.500 π.Χ., μαζί με ένα πλήθος από γειτονικά παράλια, συμπαρασύροντας λαμπρά δείγματα πολιτισμού του Αιγαίου. Η περιγραφή της ταιριάζει απόλυτα με τα λεγόμενα του Πλάτωνα για τη μυθική χώρα των Ατλάντων που καταστράφηκε ολοσχερώς, χωρίς να αφήσει ίχνος πίσω της.
Στην επιστολή προς Κριτία εξηγείται το πώς δημιουργήθηκε η Ατλαντίδα και γιατί είχε σχήμα κυκλικό σαν δαχτυλίδι, με θάλασσα κι ένα μικρό νησάκι στη μέση (έτσι ακριβώς όπως ήταν η αρχαία Θήρα, λίγο πριν από τη μεγάλη έκρηξη). «Όταν οι θεοί μοιράστηκαν τη γη, ο Ποσειδώνας έλαβε την Ατλαντίδα και την παρέδωσε στους γιους του τους ημίθεους για να την καλλιεργήσουν. Ένας από αυτούς παντρεύτηκε την Λευκίππη και έκαναν την Κλειτώ, που την ερωτεύτηκε ο Ποσειδώνας και θέλησε να την κάνει για πάντα δικιά του. Τότε διάλεξε ένα μέρος και το προστάτεψε με κυκλικές ζώνες από εύφορη γη και θάλασσα ώστε να της εξασφαλίσει παραδεισένια ζωή (σαν να βλέπουμε στο χάρτη την Κρήτη μαζί με την αρχαία Καλλίστη)».
Το όνομα Ατλαντίδα προέρχεται πιθανότατα από το μυθικό γίγαντα Ατλαντα, που κρατούσε στους ώμους του ολόκληρη τη γη και τον ουρανό. Σύμφωνα με τις ανακαλύψεις των Αμερικανών γεωλόγων Χάικεν και ΜακΚόϋ που έγιναν στη Σαντορίνη το 1990, όλα παραπέμπουν στη διάσημη τοιχογραφία που βρέθηκε στο δυτικό κτίριο του Ακρωτηρίου. Εδώ βλέπουμε μια παραλία της αρχαίας Θήρας με εύπορη ζωή πάνω σ΄ ένα κεντρικό νησάκι που βρεχόταν από θάλασσα γύρω-γύρω. Έτσι ακριβώς όπως περιέγραφε και ο Πλάτωνας τη χαμένη Ατλαντίδα. Και το νησάκι αυτό υποστηρίζεται ότι εξαφανίστηκε από μια μεγάλη έκρηξη που προκάλεσε φοβερούς σεισμούς και καπνούς. Κατά τον Πλάτωνα οι καπνοί εκτοξεύονταν στον ουρανό, 40 χιλιόμετρα ψηλά. Αν ήταν πράγματι έτσι, τότε σίγουρα φαινόταν από τις ακτές της Ανατολικής και Κεντρικής Μεσογείου. Οι άνθρωποι παρακολουθούσαν σαστισμένοι τα καμώματα της φύσης, θαρρώντας ότι έβλεπαν τον ίδιο τον Ατλαντα να κρατά τον ουρανό στους ώμους του.
Τοιχογραφία στο ΑκρωτήριPhoto: Wikipedia.
Όμως ο Αιγύπτιος ιερέας μίλησε για ένα νησί μεγάλο όσο η Λιβύη και η Ασία μαζί, που βρισκόταν έξω από τις Ηράκλειες Πύλες και όλα αυτά συνέβησαν 9.000 χρόνια πριν από το ταξίδι του Πλάτωνα στην Αίγυπτο. Οι άνθρωποι, όμως, δεν είχαν ανακαλύψει ολόκληρο τον κόσμο, παρά μόνο λίγα χιλιόμετρα γύρω από τα παράλια της Μικράς Ασίας. Ίσως ακόμη και οι Ηράκλειες Πύλες να μην βρίσκονταν στα στενά του Γιβραλτάρ, αλλά να ήταν απλώς ένα στενό πέρασμα στο Αιγαίο, προς τον «έξω κόσμο». Πράγματι είχαν σχηματιστεί στενά περάσματα γης γύρω από τη Θήρα, ύστερα από τις απανωτές εκρήξεις του ηφαιστείου. Επίσης δεν έχει διευκρινιστεί αν ο Πλάτωνας έγραφε ότι το νησί ήταν «μείζον» = μεγαλύτερο από την Ασία και τη Λιβύη ή «μέσον» = ανάμεσα στη Λιβύη και τη Ασία. Αν η πραγματική λέξη είναι «Μέσον» τότε η Ατλαντίδα ήταν κάπου ανάμεσα στην Ασία και τη Λιβύη, άρα οδηγούμαστε και πάλι στη Θήρα.
Τέλος, όσον αφορά τη χρονική διαφορά ανάμεσα στον Πλάτωνα (9.000 χρόνια πριν) και τη μεγάλη Μινωική έκρηξη (1600-1500 π.Χ.), αξίζει να σημειώσουμε ότι στην αρχαία Αίγυπτο επικρατούσε διαφορετικό ημερολογιακό σύστημα από εκείνο των Ελλήνων, καθώς οι Αιγύπτιοι πρόσεθεταν ένα επιπλέον μηδενικό. Σύμφωνα λοιπόν με τους αστρολογικούς υπολογισμούς του Πλάτωνα, η καταστροφή της Ατλαντίδας είχε συμβεί μόλις 900 χρόνια πριν. Ο Πλάτωνας έζησε το 300 π.Χ., και αν όλα αυτά συνέβησαν 900 χρόνια νωρίτερα, τότε οι ιστορικές αναδρομές καταλήγουν ούτε λίγο ούτε πολύ στα χρόνια της μεγάλης έκρηξης του ηφαιστείου της Θήρας. Ακόμη, σύμφωνα με τον Έλληνα ηφαιστειολόγο Δ. Γαλανόπουλο, λίγο πριν από τη μεγάλη έκρηξη, η Θήρα είχε κυκλικές ζώνες γης που ενώνονταν μεταξύ τους με στενές διώρυγες. Εξ άλλου, το γεγονός ότι δεν βρέθηκε κανένα ζωντανό αποτύπωμα στις ανασκαφές του Ακρωτηρίου, μαρτυρά ότι οι κάτοικοι της Θήρας είχαν φροντίσει έγκαιρα να τραπούν σε φυγή, προς αναζήτηση νέας πατρίδας.
Το μυστήριο της χαμένης Ατλαντίδας είναι απλώς ένας μύθος, με αμέτρητα αναπάντητα ερωτήματα. Πιθανότατα να μην υπήρξε ποτέ αυτή η χώρα. Παρόλα αυτά, η θεωρία για την ηφαιστειακή καταστροφή της Σαντορίνης εξακολουθεί να βασίζεται σε πραγματικές πηγές που θυμίζουν τον «Πλατωνικό Λόγο».

Τετάρτη 20 Μαρτίου 2013

Ποιητικά θραύσματα



9 μούσες

Αποσπάσματα από γνωστά και αγαπημένα ποιήματα

Το ποίημα θέλω να είναι νύχτα, περιπλάνηση
σε ξεμοναχιασμένους δρόμους και σε αρτηρίες,
όπου η ζωή χορεύει...
Νίκος Ασλάνογλου
Σαν πρόκες πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις
Να μην τις παίρνει ο άνεμος.
Μανόλης Αναγνωστάκης
Η ποίησις είναι ανάπτυξις στίλβοντος ποδηλάτου
Ανδρέας Εμπειρίκος
Πολλοί στίχοι είναι σαν πόρτες,
πόρτες κλειστές σ' ερημωμένα σπίτια.
Γιάννης Ρίτσος
Η Ιθάκη σ' έδωσε τ' ωραίο ταξίδι.
Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.
Κωνσταντίνος Καβάφης
Δειλοί μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα,
προσμένουμε ίσως κάποιο θάμα.
Κώστας Βάρναλης
Σ’ αγαπώ. Δεν μπορώ τίποτ’ άλλο να πω
πιο βαθύ, πιο απλό, πιο μεγάλο!
Μυρτιώτισσα
Σκληρή η αλήθεια, σαν αλέτρι.
Pablo Neruda
Είναι ώρα να μεθύσετε!
για να μην είστε οι βασανισμένοι σκλάβοι του χρόνου,
μεθύστε χωρίς διακοπή.
Με κρασί, με ποίηση με αρετή, με ό,τι θέλετε!
Charles Baudelaire
Ελάτε φίλοι μου.
Ποτέ δεν είναι αργά να ανακαλύψουμε έναν καινούργιο κόσμο.
Alfred Tennyson
Όπου κι αν βρίσκεσαι, σκάβε βαθιά.
Κάτω είναι η πηγή.
Άσε τους σκοταδιστές να φωνάζουν πως "κάτω είναι η κόλαση".
Φρήντριχ Νίτσε
Μπορείς να κόψεις όλα τα λουλούδια, αλλά δεν μπορείς να εμποδίσεις την Άνοιξη να 'ρθει.
Pablo Neruda
Θεριά οι ανθρώποι, δεν μπορούν το φως να το σηκώσουν …
Χίλιες φορές να γεννηθείς, τόσες θα σε σταυρώσουν.
Κώστας Βάρναλης
Ρίξε το όπλο σου
και σωριάσου πρηνής
όταν ακούσεις ανθρώπους.
Κώστας Καρυωτάκης
Για μένα το λοιπόν,
πιό εκπληκτικό και πιο επιβλητικό
και πιο μυστηριακό και πιό μεγάλο
είναι ένας άνθρωπος που τον μποδίζουν να βαδίζει
είναι ένας άνθρωπος που τον αλυσοδένουν..
Ναζίμ Χικμέτ
Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος,
αποχαιρέτα την Αλεξάνδρεια που φεύγει.
Κωνσταντίνος Καβάφης
Σκόρπισα τα όνειρά μου στα πόδια σου,
περπάτα απαλά, γιατί μπορεί να πατήσεις τα όνειρά μου
William Butler Yeats
Χίλιοι δυο παραφυλάνε σε κοιτάν και δεν μιλάνε.
Είσαι σήμερα μονάρχης κι ώσαμ' αύριο δεν υπάρχεις.
Οδυσσέας Ελύτης
Προς το παρόν, νάσαι πολύ προσεχτικός
όπως είσαι ακριβώς μ' έναν μελλοθάνατο που κουβαλάς
στον ώμο.
Άρης Αλεξάνδρου
Χαρές και πλούτη κι αν χαθούν, και τα βασίλεια κι όλα,
τίποτα δεν είναι σαν στητή, μένει η ψυχή κι ολόρθη.
Διονύσιος Σολωμός
Ασάλευτη δεν είναι καμιά ζωή
Λογής ταξίδια μ΄ έχουν τρικυμίσει
μ΄ είδαν τόποι, μου ανοίξανε ναοί
και τέχνες με περπάτησαν και η φύση.
Κωστής Παλαμάς
Δεν θέλω του κισσού το πλάνο ψήλωμα
σε ξένα αναστυλώματα δεμένο.
Ας είμαι ένα καλάμι, ένα χαμόδεντρο,
μα όσο να ανεβαίνω, μόνος ν' ανεβαίνω.
Γεώργιος Δροσίνης
Παρακαλώ σε, σταυραϊτέ, για χαμηλώσου ολίγο,
και δώσ' μου τες φτερούγες σου και πάρε με μαζί σου,
πάρε με απάνου στα βουνά, τι θα με φάη ο κάμπος!
Κώστας Κρυστάλλης
Η πόλις θα σε ακολουθεί.
Στους δρόμους θα γυρνάς τους ίδιους….
Δεν έχει πλοίο για σε δεν έχει οδό.
Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ,
σ' όλη τη γη τη ρήμαξες.
Κωνσταντίνος Καβάφης
Α βεβαιότατα "πλην Λακεδαιμονίων"
Είναι κι αυτή μια στάσις. Νιώθεται.
……
Για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα!
Κωνσταντίνος Καβάφης
Καημένε Μακρυγιάννη να 'ξερες
γιατί το τζάκισες το χέρι σου.
το τζάκισες για να χορεύουν σέικ
τα κωλόπαιδα
Ντίνος Χριστιανόπουλος
Μη βαριοχτυπάς τις χάντρες,
η δουλειά κάνει τους άντρες,
το γιαπί, το πηλοφόρι, το μυστρί.
Λευτέρης Παπαδόπουλος
Χτες και σήμερα ίδια κι όμοια, χρόνος μπρος, χρόνια μετά…
Η ύπαρξή σου σε σκοτάδι όλο πηχτότερο βουτά.
Τάχα η θέλησή σου λίγη, τάχα ο πόνος σου μεγάλος;
Αχ, πού σαι, νιότη, που δειχνες πως θα γινόμουν άλλος!
Κώστας Βάρναλης
Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους;
Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις.
Κωνσταντίνος Καβάφης
Δώστε μου γυναίκες, κρασί και ταμπάκο
Μέχρι να ουρλιάξω "Φτάνει, όχι άλλο!"
John Keats
σαν αυγό
με ρούφηξε η νύχτα
σαν τσόφλι με πέταξε
Ντίνος Χριστιανόπουλος
Για ασφάλεια κυκλωθήκαμε με τείχη
και γίνανε τα τείχη φυλακή μας.
Κώστας Ουράνης
Χρόνια που πέσαν πάνω μας, σαν προβολείς.
Μας τουφεκίζουν έναν έναν
σαστισμένους λαγούς.
Μιχάλης Γκανάς
Τη γλώσσα μου έδωσαν Ελληνική.
Το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου.
Οδυσσέας Ελύτης
...κ' η Aθήνα ζαφειρόπετρα στης γης το δαχτυλίδι.
Κωστής Παλαμάς
Τώρα βλέπω το νόημα της συνουσίας των χρωμάτων.
Γεώργιος Βαφόπουλος
Ατίθασα μέλη, διαφανή ρούχα,
γλοιώδη στόματα υποκριτικά,
ανυποψίαστα, μηδενικά
πλάσματα και γι' αυτό προνομιούχα.
Κώστας Καρυωτάκης
Στρατηγέ
τι ζητούσες στη Λάρισα
συ ένας Υδραίος
Νίκος Εγγονόπουλος
Όσοι το χάλκεον χέρι
Βαρύ του φόβου αισθάνονται,
Ζυγόν δουλείας ας έχωσι.
Θέλει αρετήν και τόλμην
Η ελευθερία.
Ανδρέας Κάλβος
Τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,
αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.
Κωνσταντίνος Καβάφης
Μέριασε, βράχε να διαβώ!
το κύμα ανδρειωμένο λέγει στην πέτρα του γιαλού θολό, μελανιασμένο
μέριασε,
μες στα στήθη μου, πούσαν νεκρά και κρύα, μαύρος βοριάς εφώλιασε και μαύρη τρικυμία.
Αριστοτέλης Βαλαωρίτης
Θα βρω μουρμούρη μπαγλαμά
σαν άνθρωπος να κλαίει
να του χτυπώ τα τέλια του
τον πόνο μου να λέει.
Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου
Τα δειλά των εχθρών σας πλήθη καταφρονήσατε·
την κόμην πάντα ο θρίαμβος στέφει των υπέρ πάτρης κινδυνευόντων.
Ανδρέας Κάλβος
Άλλα ζητεί η ψυχή σου, γι' άλλα κλαίει.
Τον έπαινο του Δήμου και των σοφιστών
τα δύσκολα και τ' ανεκτίμητα εύγε.
Κωνσταντίνος Καβάφης
Αν η μισή καρδιά μου βρίσκεται, γιατρέ, δω πέρα
Η άλλη μισή στην Κίνα βρίσκεται
Με τη στρατιά που κατεβαίνει προς το Κίτρινο Ποτάμι.
Ναζίμ Χικμέτ
Πριν απ' τα μάτια μου ήσουν φως.
Πριν απ' τον Έρωτα έρωτας
Κι όταν σε πήρε το φιλί,
Γυναίκα
Οδυσσέας Ελύτης
Ρίχ' τε στο γυαλί φαρμάκι
ρίχ' τε στο γυαλί φαρμάκι
μονορούφι να το πιω.
Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου
Σ' αγαπώ όχι μόνο γι' αυτό που είσαι,
αλλά και γι' αυτό που είμαι εγώ όταν είσαι μαζί μου.
Roy Croft
Έχεις μια γεύση τρικυμίας στα χείλη
Μα πού γύριζες...
Οδυσσέας Ελύτης
Τώρα που βρήκα πια μιαν αγκαλιά,
καλύτερη κι απ' ό,τι λαχταρούσα,
τώρα που μου 'ρθαν όλα όπως τα 'θελα
κι αρχίζω να βολεύομαι μες στην κρυφή χαρά μου,
νιώθω πως κάτι μέσα μου σαπίζει.
Ντίνος Χριστιανόπουλος
Δυο πόρτες έχει η ζωή,
άνοιξα μια και μπήκα
κι ώσπου να 'ρθει το δειλινό,
από την άλλη βγήκα.
Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου
Με χίλιες βρύσες χύνεται,
με χίλιες γλώσσες κρένει,
όποιος πεθαίνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει.
Διονύσιος Σολωμός
Πώς μας θωρείς ακίνητος;
Πού τρέχει ο λογισμός σου,
τα φτερωτά σου τα όνειρα;
Γιατί στο μέτωπό σου να μη φυτρώνουν γέροντα,
τόσες χρυσές αχτίδες όσες μας δίδ' η όψη σου παρηγοριές κι ελπίδες;
Αριστοτέλης Βαλαωρίτης
Τ' ανδρειωμένου η ψυχή, του φοβερού του κλέφτη
με τη βοή του τουφεκιού στα σύγνεφ' απαντιέται,
αδελφικά αγκαλιάζονται, χάνονται, σβηώνται, πάνε…
Αριστοτέλης Βαλαωρίτης
Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει.
Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί κι η μάνα το ζηλεύει.
Διονύσιος Σολωμός
Δεν ξέρω πώς, δεν ξέρω πού, δεν ξέρω πότε, όμως τα βράδια
κάποιος κλαίει πίσω από την πόρτα.
Τάσος Λειβαδίτης
Είναι γλυκύς ο θάνατος όταν κοιμώμεθα εις την πατρίδα.
Ανδρέας Κάλβος
Άσπρη είναι η αρία φυλή
η σιωπή
τα λευκά κελιά
το ψύχος
το χιόνι
οι άσπρες μπλούζες των γιατρών
τα νεκροσέντονα
η ηρωίνη.
Αυτά λίγο πρόχειρα
για την αποκατάσταση του μαύρου.
Κατερίνα Γώγου
Βλέπουν τον καθρέφτη, βλέπουν την ώρα,
ρωτούν αν είναι τρέλα τάχα ή λάθος,
"όλα τελείωσαν" ψιθυρίζουν "τώρα",
πως θ' αναβάλουν βέβαιοι κατά βάθος.
Κώστας Καρυωτάκης
Ώ απέραντη νοσταλγία για κάτι που ποτέ δεν ζήσαμε
κι όμως αυτό υπήρξε όλη η ζωή μας…
Τάσος Λειβαδίτης
Κι αν είναι ο λάκκος σου πολύ βαθύς,
χρέος με τα χέρια σου να σηκωθείς.
Κώστας Βάρναλης
Θεέ μου τι μπλε ξοδεύεις για να μη σε βλέπουμε!
Οδυσσέας Ελύτης
Τιμή σ' εκείνους
όπου στην ζωή των ώρισαν να φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες.
Κωνσταντίνος Καβάφης
Μακριά, μέσα στ’ απώτατα βάθη του Αμνού,
ο πόλεμος συνεχίζεται
Οδυσσέας Ελύτης
Νυν η ταπείνωση των Θεών
Νυν η σποδος του Ανθρώπου
Νυν Νυν το μηδέν
και Αιέν ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας!
Οδυσσέας Ελύτης
Το γαρ πολύ της θλίψεως γεννά παραφροσύνη.
Καισάριος Δαπόντες
Απ’ ό,τι κάλλη έχει άνθρωπος, τα λόγια ‘χουν τη χάρη,
να κάνουσι κάθε καρδιά παρηγοριά να πάρη.
Βιτσέντζος Κορνάρος
Δε με λένε Σταύρο,
μα με λένε Σταύρο και κυρ-Σταύρο κι αφέντη τσουτσουλομύτη.
Διονύσης Σαββόπουλος
Χαίρομαι να τους βλέπω ευτυχισμένους
έστω από κουταμάρα.
Τίτος Πατρίκιος
«Τ' αηδόνια δε σ' αφήνουνε να κοιμηθείς στις Πλάτρες».
Γεώργιος Σεφέρης
Ψυχή που ξέρει να πονεί ξέρει και να πεθαίνει.
Γεώργιος Δροσίνης
Πουλί γεννιέται ο άνθρωπος
και δέντρο θα πεθάνει:
ρίζες απλώνει γύρω του
και τα φτερά του χάνει.
Γεώργιος Δροσίνης
...διότι πρέπει να έχει
ο στρατιώτης το τσιγάρο του
το μικρό παιδί την κούνια του
κι ο ποιητής τα μανιτάρια του
Νίκος Εγγονόπουλος
Η πλάστιγξ κλίνει εκεί που προτιμάμε
Κατά την ερμηνεία που της δίνουμε
Κάθε φορά που επιτυγχάνουμε στα ζάρια.
Ανδρέας Εμπειρίκος
Απ’ όπου πέρασε η χαρά
δεν άφησε σημάδι!
Παναγιώτης Κανελλόπουλος
Όποιος απέτυχε, όποιος ξεπέσει,
τι δύσκολο να μάθει της πενίας
την νέα γλώσσα και τους νέους τρόπους.
Κωνσταντίνος Καβάφης
Ό,τι αγαπώ γεννιέται αδιάκοπα
Ό,τι αγαπώ βρίσκεται στην αρχή του πάντα.
Οδυσσέας Ελύτης
Ti είναι η πατρίδα μας; Μην είν' οι κάμποι;
Μην είναι τ΄ άσπαρτα ψηλά βουνά;
Μην είναι ο ήλιος της, που χρυσολάμπει;
Μην είναι τ' άστρα της τα φωτεινά;
Ιωάννης Πολέμης
Κατακλυσμούς ποτέ δε λογαριάσαμε
μπήκαμε μες στα όλα και περάσαμε
Κι έχουμε στο κατάρτι μας βιγλάτορα
παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα!
Οδυσσέας Ελύτης
Αν είναι να ‘ρθει, θε να ‘ρθει
αλλιώς θα προσπεράσει…
Κώστας Ουράνης
Αυτό το λόγο θα σας πω, δεν έχω άλλο κανένα,
μεθύστε με τ’ αθάνατο κρασί του Εικοσιένα!
Κωστής Παλαμάς
Η ζωή μου όλη είναι ένα τσιγάρο
που δεν το γουστάρω κι όμως το φουμάρω.
Άκης Πάνου
Κι επήγαν και παλέψανε στα μαρμαρένια αλώνια,
κι όθε χτυπάει ο Διγενής, το αίμα αυλάκι κάνει,
κι όθε χτυπάει ο Χάροντας, το αίμα τράφο κάνει.
Από το έπος του Διγενή Ακρίτα
Μίρκο Κράλη, τι ζητάς;
εδώ δεν είναι παίξε γέλασε:
εδώ είναι Μπαλκάνια
Νίκος Εγγονόπουλος
Και βρυσομάνα είν’ η γυναίκα· κι έρχονται από κείνη
κι εσύ, αμαρτία, κι ο λυτρωμός κι η ανάσταση και ο Χάρος.
Κωστής Παλαμάς
Την εμορφιά έτσι πολύ ατένισα,
που πλήρης είναι αυτής η όρασίς μου.
Κωνσταντίνος Καβάφης
Ω πολυφίλητο κορμί, το πιο κρουφό ‘σαι μονοπάτι.
Νίκος Καζαντζάκης
Είν’ η ζωή αχαμνόδεντρο
σ’ ένα γκρεμόν επάνω.
Κωστής Παλαμάς
Όπου και να θολώνει ο νους σας
μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό
και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.
Οδυσσέας Ελύτης
Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις, ―εκεί που πάει να σκύψει
με το σουγιά στο κόκαλο, με το λουρί στο σβέρκο,
Να τη, πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει
και καμακώνει το θεριό με το καμάκι του ήλιου.
Γιάννης Ρίτσος
Μάνα! ―Δε βρίσκεται λέξη καμία να ’χει στον ήχο της τόση αρμονία·
σαν ποιος να σ’ άκουσε με στήθος κρύο, όνομα θείο;
Γεράσιμος Μαρκοράς
Ξεύρεις την χώραν που ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα;
που κοκκινίζ’ η σταφυλή και θάλλει η ελαία;
― Ω! δεν την αγνοεί κανείς· είναι η γη η ελληνίς!
Άγγελος Βλάχος
Μωρέ, τον αντρειωμένο μην τον κλαις, όσο κι αν αστοχήσει!
Κι αν αστοχήσει μια και δυο, πάλε θα ζώσει τ’ άρματά του,
πάλε θα βάλει το σκουφί στραβά, τον κατηφέ στο αυτί του
πάλε οι φίλοι του θα θρονιαστούν στα πλούσια του τραπέζια!
Νίκος Καζαντζάκης
Έλληνα! Ε, Έλληνα! Του κάμω, τι ζητάς εδώ;
είμαι νεκρός, μου κάμει.
Νίκος Εγγονόπουλος
Τ' άλογο! Τ' άλογο! Ομέρ Βρυώνη.
Το Σούλι εχούμησε και μας πλακώνει.
Αριστοτέλης Βαλαωρίτης
Κείνο που με τρώει, κείνο που με σώζει
είναι που ονειρεύομαι σαν τον Καραγκιόζη.
Διονύσης Σαββόπουλος
Είδα τα καλύτερα μυαλά της γενιάς μου
χαλασμένα απ΄ την τρέλα,
λιμασμένα, υστερικά γυμνά...
Allen Ginsberg
Να δεις τον Κόσμο σε έναν κόκκο άμμου,
και τον Ουρανό σ' ένα αγριολούλουδο,
να κρατήσεις το Άπειρο στην παλάμη σου
και την Αιωνιότητα σε μια ώρα.
William Blake
Τα τετραθέμελα του κόσμου τούτου:
ψωμί, κρασί, φωτιά, γυναίκα.
Νίκος Καζαντζάκης
Έχω κάτι να πω διάφανο και ακατάληπτο
Σαν κελαηδητό σε ώρα πολέμου
Οδυσσέας Ελύτης
Κι αν οι κρύες μηχανές δουλεύουν,
μη φοβάσαι φίλε μου.
Όταν οι σχολαστικοί μας δίδασκαν
τους άψυχους νόμους που ορίζουν το μέλλον,
οι ψυχές μας είπαν κρυφά:
Ίσως,
μα υπάρχει και κάτι άλλο!
G K Chesterton
Δε χρειάζεται να θυμηθείς.
Tο ξέρουμε.
Γιάννης Ρίτσος
Τo κρίμα τους εστάθηκεν άβουλη ανεμελιά
κι αραθυμιά -σαν της δικής μας νιότης!
Μα η Άγια η Φωτιά, μια που’ σβησε, δε την ανάβει πλιά
ανθρώπινο προσάναμμα ή πυροδότης.
Ιωάννης Γρυπάρης ("Εστιάδες")
Μην με κοιτάς, θα σε θυμίσω εγώ που μ' είδες:
Στην άμμο απάνω ανάστροφα σ' είχα ζαβώσει
τη νύχτα που θεμέλιωναν τις πυραμίδες.
Νίκος Καββαδίας
Όρθιοι και μόνοι μες στη φοβερή ερημία του πλήθους.
Μανόλης Αναγνωστάκης
Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ
μεγάλα κι υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη
……………………………………………..
Αλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον.
Ανεπαισθήτως μ' έκλεισαν από τον κόσμον έξω.
Κωνσταντίνος Καβάφης
Κι αν βγω απ' αυτή τη φυλακή κανείς δε θα με περιμένει
οι δρόμοι θα 'ναι αδειανοί κι η πολιτεία μου πιο ξένη
τα καφενεία όλα κλειστά κι οι φίλοι μου ξενιτεμένοι,
αέρας θα με παρασέρνει κι αν βγω απ' αυτή τη φυλακή
Διονύσης Σαββόπουλος
Τι να τα κάνω τα τραγούδια σας
είναι πολύ ζαχαρωμένα
ταιριάζουν σε σοκολατόπαιδα
μα δε ταιριάζουνε για μένα
Ντίνος Χριστιανόπουλος
Είμαι ένας δείπνος μυστικός
δίπλα ο Ιούδας κλαίει σκυφτός
και είμαι αδερφός του
Νίκος Παπάζογλου
Πάντ' ανοιχτά, πάντ' άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου.
Διονύσιος Σολωμός
Γιατί και το τραγούδι το φορτώσαμε με τόσες μουσικές που σιγά- σιγά βουλιάζει.
Και την τέχνη μας τη στολίσαμε τόσο πολύ που φαγώθηκε από τα μαλάματα στο πρόσωπό της.
Γιώργος Σεφέρης
Μήνιν άειδε θεά Πηληιάδεω Αχιλήος.
Όμηρος (οι πρώτοι στίχοι από την Ιλιάδα)
Φταίει το ζαβό το ριζικό μας!
Φταίει ο Θεός που μας μισεί!
Φταίει το κεφάλι το κακό μας!
Φταίει πρώτ' απ' 'όλα το κρασί!
Κώστας Βάρναλης
Όταν πεθαίνει βασιλιάς, μη χαίρεσαι λαουτζίκο
Μη λες πως θάν΄ καλύτερος ο νυν από τον τέως
Πως θάναι το λυκόπουλο καλύτερο απ΄ τον λύκο
Τότε μονάχα να χαρείς: αν θάναι ο τελευταίος
Κώστας Βάρναλης
Χωρίς σκιά, χωρίς ήλιο, χωρίς πεταλούδες, χωρίς μέλισσες.
Χωρίς φρούτα, χωρίς λουλούδια, χωρίς φύλλα, χωρίς μπουμπούκια.

Νοέμβριος.
Thomas Hood
Διαβόντα γαρ χρόνοι πολλοί αυτείνοι οι Ρωμαίοι
Έλληνες είχαν το όνομα, ούτως τους ωνομάζαν
-πολλά ήταν αλαζονικοί, ακόμη το κρατούσιν -
από την Ρώμη απήρασιν το όνομα των Ρωμαίων.
Από το «Χρονικόν του Μωρέως» (14ος αιών-Ανωνύμου)
Αχ βρε Λαυρέντη,
μόνο εγώ ήξερα τι κάθαρμα ήσουν.
Μανόλης Αναγνωστάκης
Λένε για μένα οι ναυτικοί που εζήσαμε μαζί,
πως είμαι κακοτράχαλο τομάρι, διεστραμμένο,
πως τις γυναίκες μ' ένα μίσος ύπουλο μισώ
και ότι μ' αυτές να κοιμηθώ ποτέ μου δεν πηγαίνω.
Νίκος Καββαδίας
Οι ρίζες είναι για να βγάζουμε κλαδιά και όχι να επιστρέφουμε σ' αυτές.
Κατερίνα Γώγου
Μα ο χρόνος ο αληθινός
είν' ο γιος μας ο μεγάλος κι ο μικρός
Διονύσης Σαββόπουλος
Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασεν η ώρα.
Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασαν τα χρόνια.
Κωνσταντίνος Καβάφης
Ο Μάιος μας έφθασε·
εμπρός! βήμα ταχύ!
να τον προϋπαντήσωμεν
παιδιά στην εξοχή.
Άγγελος Βλάχος
Καλοκαίρι· λίγες φλούδες στης κουζίνας το μαχαίρι.
Διονύσης Σαββόπουλος
Όμως απ’ τ’ άλλα πιο πολύ με άγγιξε το άσμα
το Τραπεζούντιον, με την παράξενή του γλώσσα,
και με την λύπη των Γραικών των μακρινών εκείνων
που ίσως όλο πίστευαν που θα σωθούμε ακόμη.
Καβάφης


Πηγή : http://www.gnomikologikon.gr/poetry.html#ixzz2O6QzWTlM